Asbest in je onderdak: hoe kun je het herkennen en verwijderen?
Heb je een oudere woning die voor 2001 is gebouwd? Dan is de kans groot dat er asbesthoudende producten zoals asbest onderdakplaten zijn gebruikt.
In dit artikel leggen we uit hoe je asbest in je onderdak kunt herkennen, de risico’s van asbestvezels kunt begrijpen en welke stappen je kunt ondernemen als je asbest in je woning aantreft en het wilt laten verwijderen.
Asbest en gezondheid
Het is algemeen bekend dat asbest ernstige longschade kan veroorzaken, en in sommige gevallen zelfs tot fatale aandoeningen kan leiden.
Als je asbest in je onderdak vermoedt, hoef je niet meteen in paniek te raken. Asbest is vooral gevaarlijk wanneer de asbestvezels vrijkomen en herhaaldelijk worden ingeademd.
Dit kan gebeuren als de materialen in slechte staat verkeren of bewerkt worden. Asbesthoudende producten zoals asbestplaten vormen echter weinig risico zolang ze niet worden verstoord en de vezels niet vrijkomen.
Asbest in woningen
In het verleden werd asbest op grote schaal gebruikt in bouwmaterialen, inclusief onderdakplaten. Het gebruik van asbest in woningen werd echter verboden in 1998, maar asbesthoudende materialen kunnen nog steeds aanwezig zijn in huizen die vóór die tijd zijn gebouwd.
Ook woningen uit begin 2000 kunnen asbest bevatten, omdat sommige bouwbedrijven toen nog voorraden van asbestproducten gebruikten. Als je zekerheid wilt over de aanwezigheid van asbest in huis, kun je het beste een gespecialiseerd asbestbedrijf raadplegen voor een asbestinventaris.
Asbesthoudende onderdakplaten
In oudere woningen werd vaak gebruik gemaakt van onderdakplaten met asbest. We maken hierbij onderscheid tussen twee typen: hechtgebonden asbest onderdakplaten en niet-hechtgebonden asbest onderdakplaten.
Vooral de hechtgebonden asbestplaten werden veel gebruikt voor onderdaken, terwijl de niet-hechtgebonden asbestplaten minder vaak werden toegepast.
Hechtgebonden asbest onderdakplaten zijn platen van asbestcement waarin de asbestvezels stevig gebonden zijn met een bindmiddel, waardoor de vezels niet zomaar vrijkomen. Deze platen werden tot de jaren negentig veel gebruikt bij leien- en pannendaken.
Niet-hechtgebonden asbest onderdakplaten zijn veel zwakker en bevatten asbestvezels die losser zitten, wat ze gevaarlijker maakt wanneer ze worden verstoord.
Onderdak met asbest herkennen
Het herkennen van asbest in je onderdak is niet eenvoudig. Asbesthoudende onderdakplaten zijn vaak moeilijk te identificeren met het blote oog, maar er zijn wel aanwijzingen die je kunnen helpen.
Wil je echt zeker zijn? Laat dan een staal nemen en analyseren door een gecertificeerd bedrijf.
Productiejaar
Je kunt proberen het productiejaar van je onderdak te achterhalen door het raadplegen van bouwtekeningen, facturen of technische fiches. Als het onderdak is geplaatst tussen 1945 en 2001, is de kans groot dat het asbest bevat.
Als de platen tussen 1955 en 1985 zijn geïnstalleerd, dan is de kans vrijwel zeker dat ze asbest bevatten.
Uiterlijke kenmerken
Asbestcementplaten hebben vaak een gewafelde structuur in de vorm van honingraten en bestaan vaak uit meerdere lagen. Hechtgebonden asbest onderdakplaten zijn vaak dunne, lichtgrijze, roze of gele platen die zacht aanvoelen.
Niet-hechtgebonden asbest onderdakplaten zijn meestal minder stevig en hebben een witgrijze kleur of een andere kleur afhankelijk van de samenstelling.
Omdat het moeilijk is om asbest te herkennen met het blote oog, is het raadzaam om een specialist in te schakelen.
Vlamtest
Met de vlamtest kun je mogelijk de aanwezigheid van asbestvezels controleren. Als je voorzichtig de vlam van een aansteker bij het materiaal houdt, kun je zien of de vezels gloeien zonder te verbranden.
Als de vezels blijven gloeien zonder schade, kan dit duiden op de aanwezigheid van asbest. Let op: ook andere keramische vezels kunnen hetzelfde gedrag vertonen, dus voor zekerheid kun je beter een asbestexpert raadplegen.
Asbestinventarisattest
Sommige gebouwen beschikken over een asbestinventaris, waarin alle asbesthoudende materialen in het gebouw worden gedocumenteerd. Als je asbest in je woning vermoedt, kun je vragen om zo’n inventaris.
In de toekomst, vanaf 2032, zal elk gebouw dat te koop staat in Vlaanderen een asbestinventarisattest moeten hebben, waarin wordt bevestigd dat de inventaris van asbesthoudende producten is goedgekeurd.
Onderdak met asbest verwijderen
Je kunt ervoor kiezen om onderdak met asbest zelf te verwijderen, maar het wordt sterk aanbevolen om dit over te laten aan een gecertificeerde aannemer die gespecialiseerd is in het verwijderen van asbesthoudende producten.
Als het onderdak niet beschadigd is en goed afgesloten, kun je het in principe laten liggen. Er is geen wettelijke verplichting om asbesthoudende toepassingen te verwijderen, tenzij de platen beschadigd zijn of blootgesteld worden bij renovatiewerkzaamheden.
Het is echter altijd beter om asbest te verwijderen, omdat na verloop van tijd asbestvezels kunnen vrijkomen door veroudering of verwering. Als je besluit om het asbest onderdak verwijderen te laten uitvoeren, neem dan contact op met een gecertificeerd asbestverwijderingsbedrijf. Zij beschikken over de juiste expertise en apparatuur om dit veilig te doen.
Asbest professioneel laten verwijderen
De manier waarop asbesthoudende producten worden verwijderd, hangt af van het soort asbestmateriaal en de staat waarin het zich bevindt. Onbeschadigde harde onderdakplaten kunnen relatief eenvoudig worden verwijderd.
Zijn de platen echter beschadigd, dan wordt er een hermetische zone gecreëerd om de verspreiding van asbestvezels te voorkomen.
Als je advies over asbest wilt of asbesthoudende toepassingen professioneel wilt laten verwijderen, neem dan contact op met een gespecialiseerd asbestverwijderingsbedrijf voor meer informatie en/of een vrijblijvende offerte.