Het Vlaamse asbestafbouwbeleid 2040: Een veilige toekomst
Situering van de verweringsproblematiek
Elk asbestmateriaal, behalve bepaalde toepassingen zoals spuitasbest, bestaat uit een bindmiddel waarin de asbestvezels in meer of mindere mate zijn gebonden. Naarmate deze bindmiddelen verouderen of verweren, kunnen de asbestvezels vrijkomen in onze leefomgeving. Dit kan ernstige gezondheidsrisico’s veroorzaken en het milieu schaden. Om dit te voorkomen, zijn maatregelen noodzakelijk om de vrijlating van asbestvezels te verhinderen. De meest effectieve maatregel is meestal het verwijderen van het asbestmateriaal. In afwachting hiervan kunnen tijdelijke risicobeheersmaatregelen worden genomen om het risico op vrijgekomen asbestvezels te verminderen.
Het gebruik van asbest werd in België stapsgewijs verboden in 1998 en 2001. Desondanks wordt asbest nog steeds aangetroffen in meer dan 3500 verschillende toepassingen. In Vlaamse gebouwen die voor 2000 zijn gebouwd, is de kans groot dat er nog asbest aanwezig is.
Asbestveilig Vlaanderen 2040
In 2018 keurde de Vlaamse Regering het actieplan Asbestafbouw goed, met als doel Vlaanderen uiterlijk tegen 2040 asbestveilig te maken. Dit plan introduceerde nieuwe regelgeving en instrumenten om gebouweigenaars te ondersteunen in het veilig verwijderen van asbest.
Het Materialendecreet (art. 3 §2 1°/1) definieert ‘asbestveilig’ als een toestand waarin, bij normaal gebruik van een constructie, geen blootstellingsrisico’s kunnen ontstaan voor mens en milieu. Om deze asbestveilige toestand te bereiken, moeten bepaalde asbestmaterialen worden verwijderd en de overige asbestmaterialen veilig worden beheerd.
Doelstellingen van het asbestafbouwplan
Het actieplan Asbestafbouw heeft verschillende concrete doelstellingen:
Verwijdering van eenvoudig bereikbare asbestmaterialen met niet-laag risico:
- Alle hechtgebonden asbesthoudende materialen die eenvoudig te bereiken zijn en een niet-laag risico vormen, moeten worden verwijderd.
Verwijdering van niet-hechtgebonden asbestmaterialen:
- Alle eenvoudig bereikbare niet-hechtgebonden asbesthoudende materialen moeten worden verwijderd, met uitzondering van asbesthoudende wandpleister met een laag risico (mijlpaal 2034).
Verwijdering van asbestcementen materialen aan de buitenzijde:
- Alle dak- en gevelbekledingen, dakgoten, rookgaskanalen en hemelwaterafvoerkanalen bestaande uit asbestcement aan de buitenzijde moeten worden verwijderd (mijlpaal 2034).
Verwijdering van asbesthoudende afvalstoffen:
- Alle eenvoudig bereikbare asbesthoudende materialen die een afvalstof zijn, moeten worden verwijderd, met uitzondering van uitgegraven of onuitgegraven steenslag, bodem en puinlagen.
Ingesloten of bedekte asbestmaterialen:
- Alle asbesthoudende materialen, met uitzondering van asbesthoudende wandpleister, die zijn ingesloten of bedekt als risicobeheersmaatregel moeten worden verwijderd, zoals vermeld in artikel 33/1, § 2 van het Materialendecreet.
Definitie van eenvoudig bereikbaar asbestmateriaal
Een asbestmateriaal wordt als eenvoudig bereikbaar beschouwd als het waarneembaar en wegneembaar is zonder impact op:
De bouwkundige integriteit van het gebouw.
Erfgoedkenmerken van een beschermd onroerend erfgoed.
Bij industriële installaties: binnen de normale beheers- en onderhoudscycli, of vergelijkbare stilstand.
Daarnaast moet het materiaal onbedekt zijn, of alleen bedekt zijn met een laag verf, coating, behang, kunststof of textiel. Indien het bedekt is, moet het bedekkende materiaal zonder beschadiging verwijderd kunnen worden.
Conclusie
Het Vlaamse asbestafbouwbeleid heeft als doel om tegen 2040 een asbestveilige omgeving te creëren. Dit ambitieuze plan richt zich op het identificeren, beheren en verwijderen van asbesthoudende materialen in Vlaamse gebouwen, met specifieke mijlpalen en verplichtingen voor gebouweigenaars. Door deze maatregelen te volgen, werken we samen aan een veilige en gezonde toekomst voor iedereen in Vlaanderen.
Meer informatie over het asbestafbouwbeleid en specifieke richtlijnen kun je vinden op de officiële website van de Vlaamse overheid. Zorg ervoor dat je up-to-date blijft met de nieuwste regelgeving en ondersteuningsinstrumenten om succesvol bij te dragen aan een asbestveilig Vlaanderen.