Asbestleien: Alles wat je moet weten over deze gevaarlijke dakbedekking

Asbestleien zijn dakbedekkingsmaterialen gemaakt van vezelcement met asbestvezels. Ze werden vroeger vaak gebruikt vanwege hun sterkte en brandwerendheid, maar zijn nu verboden vanwege de ernstige gezondheidsrisico’s die ze met zich meebrengen. Herkenning, veilige verwijdering en correcte afvoer van asbesthoudende leien zijn cruciaal voor het voorkomen van blootstelling aan asbestvezels.

Wat zijn asbestleien?

Asbestleien, ook wel asbesthoudende leien genoemd, zijn kunstmatige dakbedekkingen gemaakt van vezelcement waaraan asbestvezels zijn toegevoegd. Deze leien werden in de 20e eeuw veel gebruikt vanwege hun duurzaamheid, brandwerendheid, en isolerende eigenschappen.

Er zijn twee hoofdtypen dakleien:

• Natuurleien: 100% natuursteen, zonder asbest
• Kunstleien: gemaakt van vezelcement, waarvan sommige asbest bevatten

Asbestleien werden vooral toegepast op:

• Daken en gevels (als gevelbekleding)
• Leien dak van oudere woningen

Het gebruik van asbesthoudende materialen in de bouw werd in 1998 verboden vanwege de gezondheidsrisico’s, maar oudere gebouwen kunnen nog steeds asbesthoudende leien bevatten.

Asbestleien herkennen

Het herkennen van asbestleien kan lastig zijn, maar er zijn enkele aanwijzingen die helpen bij het identificeren:

• Productiedatum: Leien van vóór 1990 bevatten vrijwel zeker asbest.
• NT-markering: De afwezigheid hiervan kan duiden op asbest.
• Afmetingen: Leien van 40×20 cm of 40×24 cm bevatten vaak asbest.
• Kleur: De binnenkant is vaak grijs, terwijl de buitenkant zwart of rood kan zijn geschilderd.
• Breuktest: Witte vezels in de breuklijn duiden op asbestvezels.

Bij twijfel is het altijd verstandig om een erkend laboratorium een test te laten uitvoeren om de aanwezigheid van asbest in leien vast te stellen.

Gezondheidsrisico’s van asbestleien

Asbestleien vallen onder de categorie “hechtgebonden asbest”. Dit betekent dat de asbestvezels stevig in het materiaal zijn verankerd. Zolang de leien in goede staat verkeren, vormen ze geen direct gevaar.

Echter, bij beschadiging of verwering kunnen asbestvezels vrijkomen, wat ernstige gezondheidsrisico’s met zich meebrengt, zoals:

• Longkanker
• Asbestose (verbindweefseling van de longen)
• Mesothelioom (longvlieskanker)

Het is van vitaal belang om voorzichtig om te gaan met asbesthoudende leien en professionele hulp in te schakelen voor verwijdering van asbestleien.

Verwijderen van asbestleien: Zelf doen of uitbesteden?

Hoewel het wettelijk niet verboden is om zelf asbestleien te verwijderen, wordt dit sterk afgeraden vanwege de risico’s:

• Gebrek aan juiste technieken en materialen
• Risico op verspreiding van asbestvezels
• Complexe veiligheidsmaatregelen zoals beschermende kledij en ademhalingsmaskers

Het is veel veiliger en effectiever om de verwijdering uit te besteden aan een erkend asbestverwijderaar. Deze professionals beschikken over de juiste kennis, materialen en procedures om de asbestleien veilig te verwijderen en correct af te voeren naar een recyclagepark.

Renovatieopties voor daken met asbesthoudende leien

Bij het renoveren van een dak met asbesthoudende leien zijn er twee hoofdopties:

Volledige verwijdering:

• De veiligste optie op lange termijn
• Hogere initiële kosten, maar asbestvrij dak is een voordeel op termijn
• Voldoet aan toekomstige regelgeving, waarbij veel regio’s tegen 2034 vereisen dat alle asbesthoudende daken vervangen worden

Overdak plaatsen:

• Goedkopere korte-termijnoplossing, maar de risico’s blijven aanwezig
• Probleem bij toekomstige regelgeving, omdat asbesthoudende materialen mogelijk opnieuw een risico vormen

Het is belangrijk om te weten dat asbestleien een gezondheidsrisico vormen, zelfs als ze in goede staat lijken.

Financiële aspecten van asbest verwijderen

De kosten voor het verwijderen van asbestleien kunnen variëren, afhankelijk van:

• Verwijderingskosten: Per m², afhankelijk van de complexiteit van het werk en de hoeveelheid asbesthoudende materialen
• Afvoerkosten: Verschillen per gemeente, omdat asbesthoudende leien als gevaarlijk afval moeten worden behandeld
• Nieuwe dakbedekking: Dit is een extra kostenpost na de verwijdering van de asbestleien

Sommige gemeenten bieden subsidies voor asbestverwijdering, dus het is verstandig om dit te onderzoeken voordat je begint met de renovatie.

Leien dak met asbest ontmossen: Mag dat?

Het is belangrijk om voorzichtig te werk te gaan met een dak dat asbest bevat. Er mogen geen werkzaamheden worden uitgevoerd die de leien kunnen beschadigen of verplaatsen. Ontmossen van een dak kan leiden tot beschadiging van de asbestleien door hogedrukreiniging, waardoor asbestvezels in de lucht kunnen komen.

De enige veilige optie is om het mos te laten liggen of je dak volledig te vernieuwen, zodat het asbesthoudend dak veilig vervangen kan worden.

Zonnepanelen op een asbest dak

Het installeren van zonnepanelen op een asbesthoudend dak is niet toegestaan, omdat het beschadigen van leien kan leiden tot het vrijkomen van asbestvezels. Zonnepanelen op een dak met asbest kunnen de leien beschadigen, en dit vormt een direct gezondheidsrisico voor de bewoners en de installateurs.

Desondanks kunnen de kosten van een nieuw dak met zonnepanelen op termijn voordeliger zijn, aangezien je de kosten van de zonnepanelen kunt terugverdienen door besparingen op de energierekening.

Samenvatting

• Asbestleien zijn kunstmatige leien die asbest bevatten.
• Vooral gebruikt vóór 1998 op daken en gevels.
• Gezondheidsrisico’s bij beschadiging of verwijdering van asbestleien.
• Professionele verwijdering van asbesthoudende leien sterk aanbevolen.
• Verboden om zelf te bewerken of te hergebruiken.

Conclusie

Asbestleien vormen een ernstig gezondheidsrisico, en het is essentieel om deze veilig te verwijderen en correct af te voeren. Herkenning, zorgvuldige verwijdering, en correcte afvoer van asbesthoudende leien zijn noodzakelijk om de risico’s te minimaliseren.

Hoewel de kosten voor verwijdering hoog kunnen zijn, weegt dit op tegen de gezondheidsvoordelen en de toekomstige wettelijke verplichtingen.