Info werkgevers

Info voor professionals die met asbest werken

Bent u een professional die regelmatig met asbest werkt, bijvoorbeeld in beheer, transport of opsporing? Dan is het enorm belangrijk om altijd de juiste veiligheidsmaatregelen te treffen. Dit geldt zowel voor uzelf als voor uw werknemers. Hieronder vindt u een overzicht van wat u moet weten en doen bij verschillende asbesttoepassingen.

Zelfstandigen en eenmanszaken

Als zelfstandige met een eenmanszaak moet u zich houden aan de Vlaamse milieuwetgeving rond asbest, zoals opgenomen in Vlarem II en het Materialendecreet. Controleer altijd of u een asbesttoepassing zelf mag verwijderen. Dit hangt af van het type asbest, de toestand van het materiaal en de locatie. Zorg ervoor dat u de juiste voorzorgsmaatregelen treft voor, tijdens en na het verwijderen.

Loodgieters, verwarmingstechnici, elektriciens

Ook voor deze beroepen gelden dezelfde regels als voor zelfstandigen met een eenmanszaak. U moet voldoen aan de Vlaamse milieuwetgeving en controleren of u de asbesttoepassing zelf mag verwijderen. Voor bepaalde toepassingen, zoals asbesthoudende leidingisolatie in gips, is een erkende asbestverwijderaar verplicht.

Aannemers

Als aannemer met werknemers mogen uw werknemers bepaalde asbesthoudende materialen zelf verwijderen via de methodiek ‘eenvoudige handelingen‘. Dit is toegestaan onder de volgende voorwaarden:

• Opleiding en opleidingsattest: De betrokken werknemers moeten een opleiding ‘eenvoudige handelingen’ hebben gevolgd en jaarlijks hun opleidingsattest vernieuwen.
• Destructieve asbestinventaris: Voor u aan een werf begint, moet u een destructieve asbestinventaris van de werkzone (laten) opstellen.
• Asbestwerf melden: U moet een werf waarop asbest aanwezig is vijftien dagen voor de start van de werken melden bij zowel het e-loket 30bis van de Rijksdienst voor Sociale Zekerheid als de externe directie Toezicht op het Welzijn op het Werk (TWW) van uw provincie.
• Jaarlijkse gezondheidscontrole: Betrokken werknemers moeten eerst een gezondheidscontrole ondergaan bij de preventieadviseur-arbeidsgeneesheer. Deze controle vindt minstens eenmaal per jaar plaats.

Toegestane asbesttoepassingen voor aannemers

• Hechtgebonden asbest die niet beschadigd is of waarbij er geen vrije vezels zichtbaar zijn.
• Hechtgebonden asbest die beschadigd is of waarbij er vrije vezels zichtbaar zijn en die verwerkt is in een buitentoepassing waarbij geen derden aanwezig zijn.
• Asbesthoudende dichtingen of pakkingen.
• Asbesthoudende koorden en geweven materialen.
• Asbesthoudende remvoeringen en analoge materialen.
• Losgebonden asbesthoudend plaatmateriaal zoals asbestkarton, op voorwaarde dat het asbest gefixeerd is en het eenvoudig gedemonteerd, weggenomen en verpakt kan worden zonder de asbesthoudende materialen te breken of te beschadigen.
• Asbestcontaminatie van een lokaal, ruimte, gebouw of technische installatie waarbij er geen zichtbare asbestresten aanwezig zijn, op voorwaarde dat het lokaal, de ruimte, het gebouw of de technische installatie gereinigd wordt met stofzuigers met een absoluutfilter en door middel van vochtige doeken.

Het verwijderen van asbesthoudende tegels en lijmlagen kan vanaf 1 februari 2023 enkel in hermetisch afgesloten zones gebeuren. https://werk.belgie.be/nl/nieuws/verwijderen-van-asbestbevattende-tegels-en-lijmlagen

Hoe mag ik asbest verwijderen als aannemer?

Uw werknemers mogen asbesthoudende materialen alleen verwijderen als ze de techniek van de ‘eenvoudige handelingen‘ toepassen. Zorg ervoor dat ze goed voorbereid aan de werken beginnen.

Voor het verwijderen:

• Controleer via een risicoanalyse of u het asbesthoudende materiaal zelf mag wegnemen of een erkende asbestverwijderaar moet inschakelen.
• Stel een werkplan op waarin u alle stofbeperkende maatregelen oplijst.
• Laat op voorhand een luchtmeting uitvoeren door een erkend asbestlabo.
• Verzamel het nodige materiaal zoals beschermende kledij, water of een ander fixeermiddel om de asbestvezels vast te zetten, afdekfolie en dubbele asbestafvalzakken.
• Sluit de toegang tot de ruimte en tape alle kieren en spleten af.
• Bedek loopzones, de vloer en de inboedel van de ruimte met afdekfolie.
• Voorzie een werfafbakening en signalisatie.

Tijdens het verwijderen:

• Hou minderjarigen uit de buurt.
• Zorg ervoor dat de werknemers de juiste beschermende kledij dragen.
• Vermijd stof door het asbest te bevochtigen of fixeren.
• Demonteer asbestelementen door ze een voor een met de hand los te maken of los te schroeven.
• Gebruik alleen handwerktuigen zoals een schroevendraaier, en geen krachtige mechanische werktuigen.
• Probeer het asbest niet te breken.
• Gooi het asbest nooit naar beneden, maar breng het voorzichtig naar de begane grond.

Na het verwijderen:

• Verpak het asbest zo intact mogelijk in de dubbele asbestafvalzakken.
• Hou het asbestafval gescheiden van de rest van het sloopafval.
• Maak alles schoon met water en gooi gebruikte dweilen of doeken bij het asbestafval. Verlucht het gebouw goed.
• Doe de beschermende kledij en het stofmasker buiten uit en gooi ze bij het asbestafval.
• Spoel schoenen buiten af.
• Breng het verpakte asbestafval correct weg.

Dakwerkers

Werk volgens de code van de goede praktijk veilig werken met asbestdaken en -gevels. Uw werknemers mogen asbesthoudende materialen alleen verwijderen als ze de techniek van de ‘eenvoudige handelingen’ toepassen. Zorg ervoor dat ze goed voorbereid aan de werken beginnen.

Voor het verwijderen:

• Controleer via een risicoanalyse of u het asbesthoudende materiaal zelf mag wegnemen of een erkende asbestverwijderaar moet inschakelen.
• Stel een werkplan op waarin u alle stofbeperkende maatregelen oplijst.
• Laat op voorhand een luchtmeting uitvoeren door een erkend asbestlabo.
• Verzamel het nodige materiaal zoals beschermende kledij, water of een ander fixeermiddel om de asbestvezels vast te zetten, afdekfolie en dubbele asbestafvalzakken.
• Sluit de toegang tot de ruimte en tape alle kieren en spleten af.
• Bedek loopzones, de vloer en de inboedel van de ruimte met afdekfolie.
• Voorzie een werfafbakening en signalisatie.

Tijdens het verwijderen:

• Hou minderjarigen uit de buurt.
• Zorg ervoor dat de werknemers de juiste beschermende kledij dragen.
• Vermijd stof door het asbest te bevochtigen of fixeren.
• Demonteer asbestelementen door ze een voor een met de hand los te maken of los te schroeven.
• Gebruik alleen handwerktuigen zoals een schroevendraaier, en geen krachtige mechanische werktuigen.
• Probeer het asbest niet te breken.
• Gooi het asbest nooit naar beneden, maar breng het voorzichtig naar de begane grond.

Na het verwijderen:

• Verpak het asbest zo intact mogelijk in de dubbele asbestafvalzakken.
• Hou het asbestafval gescheiden van de rest van het sloopafval.
• Maak alles schoon met water en gooi gebruikte dweilen of doeken bij het asbestafval. Verlucht het gebouw goed.
• Doe de beschermende kledij en het stofmasker buiten uit en gooi ze bij het asbestafval.
• Spoel schoenen buiten af.
• Breng het verpakte asbestafval correct weg.

Erkende asbestverwijderaars

Bepaalde asbestmaterialen mogen alleen maar in hermetisch afgesloten zones verwijderd worden. Daarvoor is een erkenning vereist. Wilt u erkend worden als asbestverwijderaar? Of bent u al erkend, maar hebt u een vraag over de wetgeving of over een procedure? Neem dan contact op met de Federale Overheidsdienst Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg (FOD WASO). Voorbeelden van materialen die enkel in hermetische zone mogen verwijderd worden:

• Leidingisolatie
• Asbesthoudende tegels en lijmlagen
• Pleisterwerk

Asbestdeskundigen en erkende asbestlabo’s

De FOD WASO reikt de erkenningen uit voor asbestlabo’s in België. Als erkend asbestlabo mag u:

• Het asbesthoudende karakter van een materiaal bepalen.
• De concentratie asbest in de lucht meten op een werf.

Asbest in materialen opsporen

Als erkend asbestlabo mag u het asbesthoudende karakter van een materiaal bepalen. Dat moet gebeuren via gepolariseerde lichtmicroscopie (PLM). Uitspraken doen over de hoeveelheid asbest die een materiaal bevat, is niet toegelaten. U mag die concentratie wel rapporteren, maar u moet expliciet vermelden dat de meting niet onder uw erkenning als asbestlabo valt.

Asbest in de lucht opsporen

Als erkend asbestlabo mag u meten hoeveel asbest er in de lucht aanwezig is op een bepaalde werf. Dat gebeurt bijvoorbeeld op vraag van een aannemer die wil controleren of een bepaalde techniek wel asbestveilig is. De meting van de asbestconcentratie moet via een van de volgende methodes gebeuren:

• De norm NBN T96-102* “Werkplaatsatmosferen – Bepaling van de asbestvezelconcentratie – Membraanfiltermethode met optische fasecontrastmicroscopie”.
• Elke andere methode die gelijkwaardige resultaten oplevert.

Meer informatie over de relevante wetgeving en procedures vindt u op de website van de FOD WASO.

Transporteurs van asbestafval

Wilt u beroepsmatig asbestafval van anderen vervoeren? Dan moet u zich registreren als vervoerder of inzamelaar, of als afvalstoffenhandelaar of -makelaar. Registreer u dan via de website van de OVAM. Vervoert u alleen asbestafval van uw eigen werf, bijvoorbeeld als dakwerker, dan is een registratie niet nodig.

Voor meer informatie en specifieke vragen kunt u altijd contact opnemen met de relevante instanties. Veilig werken met asbest begint met de juiste kennis en voorzorgsmaatregelen.