Wat is een Asbestattest?
Een asbestattest toont aan of er asbesthoudende materialen aanwezig zijn in een gebouw of een deel ervan. Dit is belangrijk omdat asbest een gezondheidsrisico kan vormen voor bewoners en bezoekers. Voor een appartement in een gebouw met gemeenschappelijke delen, zoals gangen, trappen, liften, parkeerplaatsen en andere ruimtes, moet er een apart asbestattest voor deze gemeenschappelijke delen worden opgesteld.
Inhoud van het asbestattest
Het asbestattest moet worden opgesteld door een erkende deskundige en bevat informatie over de aanwezigheid, de locatie en de staat van het asbest in het gebouw. Als er geen asbest aanwezig is, wordt dit ook bevestigd in het attest. Het doel van dit attest is om de gezondheid van de nieuwe eigenaars of gebruikers van het gebouw te beschermen en hen te informeren over de mogelijke aanwezigheid van asbest. Bij beschadiging of veroudering kan asbest vezels vrijgeven die schadelijk zijn bij inademing.
Voorbeeld van een asbestattest (OVAM): Klik hier om het te bekijken.
Hoe verkrijgt u een asbestattest voor uw eigendom?
1. Stel een gecertificeerd asbestdeskundige aan
Om een asbestattest voor uw pand te verkrijgen, dient u een gecertificeerd asbestdeskundige inventarisatie (ADI) aan te stellen. Op de website van OVAM vindt u een actueel overzicht van bedrijven die bevoegd zijn om een asbestinventarisatie uit te voeren. U kunt zoeken op naam, gemeente of postcode. Deze lijst wordt wekelijks bijgewerkt.
Als eigenaar kunt u ook een volmacht geven aan derden, zoals een notaris, makelaar of gebouwenbeheerder, om het asbestattest te laten opmaken.
2. Inventarisatie door de asbestdeskundige
De aangestelde deskundige zal een plaatsbezoek uitvoeren en een inventaris opstellen. Voor het asbestattest wordt een niet-destructieve inventarisatie gedaan. Dit betekent dat enkel de materialen die een risico kunnen vormen bij dagelijks gebruik van het gebouw worden beschreven. Er worden geen wanden of vloeren beschadigd om ingesloten asbest op te sporen. Soms zijn echter kleine beschadigingen van verdachte materialen nodig om een monster voor laboanalyse te verkrijgen. Alleen een laboratorium kan met zekerheid vaststellen of een materiaal asbest bevat.
3. Ontvangst van het asbestattest
Na de volledige invoer van de gegevens, ontvangt u het asbestattest van de OVAM via de asbestdeskundige. Vanaf dat moment kunt u het asbestattest ook raadplegen via de Woningpas. Het asbestattest is standaard 10 jaar geldig, tenzij er een recenter attest wordt opgesteld. In bepaalde gevallen kan de geldigheidstermijn korter zijn, bijvoorbeeld wanneer de deskundige niet het volledige inspectiegebied heeft kunnen onderzoeken.
Wanneer is een asbestattest verplicht?
Een asbestattest is verplicht bij een overdracht onder levenden aan een nieuwe eigenaar van een toegankelijke constructie die vóór 2001 is gebouwd.
Voor een toegankelijke constructie kleiner dan 20 m², gebouwd vóór 2001, is een asbestattest niet verplicht, behalve in de volgende gevallen:
- Als de totale oppervlakte van de over te dragen toegankelijke constructies 20 m² of meer is.
- Als de toegankelijke constructie onderdeel is van een groter bouwkundig geheel.
Het asbestattest moet beschikbaar zijn op het moment van de overdrachtsovereenkomst, wat meestal het compromis is, maar dit kan ook op een ander moment plaatsvinden.
De notaris kan per situatie bepalen of een asbestattest nodig is en wanneer dit beschikbaar moet zijn.
Verschil tussen asbestattest en asbestinventarisatie
Het is belangrijk om te vermelden dat een asbestattest niet hetzelfde is als een asbestinventarisatie. Een asbestinventarisatie is een grondige analyse van een gebouw om alle asbesthoudende materialen te identificeren en te lokaliseren. Het asbestattest beperkt zich tot het aangeven of er wel of geen asbest aanwezig is en waar dit zich bevindt. In de asbestinventaris worden de plaatsen en ruimtes geïnventariseerd waar asbest aanwezig is en worden mogelijke oplossingen aangeboden, zoals veilig gebruik of verwijdering van het asbest.
Brochure FOD WASO – Asbestinventaris
Asbestattest bij verkoop van gebouwen
Sinds 2022 is het verplicht om een asbestattest te hebben bij de verkoop van gebouwen die vóór 2001 zijn gebouwd. Dit attest of certificaat toont aan of een gebouw al dan niet asbest bevat en geeft aan waar het zich bevindt. Het asbestattest wordt uitgereikt door OVAM nadat een erkende deskundige de woning heeft geïnspecteerd en een asbestinventaris heeft opgemaakt. Tegen 2032 moet elke gebouweigenaar over een asbestattest beschikken.
Asbestattest gemeenschappelijke delen
Het asbestattest voor de gemeenschappelijke delen is nodig bij de verkoop van een appartement in een gebouw met mede-eigendom. Naast het vereiste asbestattest voor het private gedeelte van een appartement, is ook een asbestattest voor de gemeenschappelijke delen noodzakelijk.
Verplichting vanaf 1 mei 2025
Vanaf 1 mei 2025 is het verplicht om een asbestattest voor de gemeenschappelijke delen te hebben. Tot die datum hoeft bij een verkoop enkel een asbestattest voor de private delen aan de koper overhandigd te worden. Hoewel de verplichting voor de gemeenschappelijke delen pas ingaat op 1 mei 2025, is het verstandig om als syndicus al proactief te werk te gaan.
Proactief Onderzoek
Standaard zal een asbestdeskundige de gemeenschappelijke delen onderzoeken die toegankelijk zijn zonder via een privaat deel te moeten gaan. Eventueel kan hiervan worden afgeweken en kunnen ook de ruimtes die enkel toegankelijk zijn via private delen worden onderzocht. Wanneer een asbestdeskundige langskomt voor een asbestinventaris van een individueel appartement, is het aan te raden meteen ook de gemeenschappelijke delen te laten onderzoeken.
Door dit proactief aan te pakken, zorgt u ervoor dat u tijdig voldoet aan de wettelijke verplichtingen en draagt u bij aan de veiligheid en gezondheid van alle bewoners en bezoekers van het gebouw.
Asbestattest bij verhuur
Het verhuren van een pand verplicht u op zich niet tot het laten opstellen van een asbestattest. Echter, indien er wel een asbestattest aanwezig is, bent u verplicht een kopie daarvan aan de huurder(s) te overhandigen.
Doelstelling van de Vlaamse regering
In Vlaanderen bevindt zich naar schatting nog 2,3 miljoen ton asbest in gebouwen. Dit betekent dat in ongeveer 70 tot 90 procent van de Vlaamse gebouwen van vóór 2001 minstens één asbesttoepassing aanwezig is. Asbestvezels zijn verwerkt in meer dan 3.000 verschillende bouwmaterialen, variërend van dakbedekking en gevelbekleding tot isolatiematerialen.
Ter bescherming van de volksgezondheid is het Vlaams asbestafbouwdecreet ingevoerd, oorspronkelijk voorgesteld door de vorige minister van Omgeving, Joke Schauvliege (CD&V). Dit decreet legt de basis voor een versnelde afbouw van asbest in Vlaanderen. Het doel is om tegen 2034 alle openbare gebouwen asbestveilig te maken en tegen 2040 heel Vlaanderen asbestvrij te hebben gemaakt, zoals beoogd door de huidige minister van Omgeving, Koen Van den Heuvel (CD&V).
Asbest is zeer schadelijk voor de gezondheid; blootstelling aan de vezels kan leiden tot verschillende vormen van kanker. Het asbestafbouwdecreet is daarom van groot belang voor een veiligere leefomgeving voor alle inwoners van Vlaanderen.
Hoeveel kost een asbestattest?
In de wetgeving is geen vaste prijs vastgesteld voor een asbestinventarisatie. De asbestdeskundige bepaalt zelf de kosten, maar voert de inventarisatie uit volgens het inspectieprotocol. Het is raadzaam om offertes aan te vragen bij meerdere asbestdeskundigen en deze te vergelijken.
De kosten voor een asbestdeskundige worden beïnvloed door verschillende factoren, waaronder:
– De omvang van de te inspecteren gebouwen en het terrein.
– De ouderdom en renovatiestatus van de gebouwen: in oudere, weinig gerenoveerde woningen of gebouwen is de kans groter op het aantreffen van diverse asbestmaterialen.
– Het aantal monsternames en laboratoriumanalyses.
– De ‘retributiekost’ van het attest (50 euro). Deze kost moet de asbestdeskundige aan de OVAM betalen en wordt doorgaans doorberekend aan de klant.
Om een geldig asbestattest te verkrijgen, volstaat het dat de asbestdeskundige een visuele, niet-destructieve inspectie uitvoert. De eigenaar kan echter vrijwillig om aanvullende onderzoeken vragen, wat de kosten verhoogt.
Extra kosten kunnen ontstaan door:
– Een asbestinventarisatie die voldoet aan de Codex voor werkgevers.
– Destructieve onderzoeken in werkzones voorafgaand aan werkzaamheden of sloop.
– Extra monsternames en laboratoriumanalyses.
Aanwezigheid asbest vermeld in woningpas
Een woningpas is een digitaal paspoort voor woningen in België. Het bevat een schat aan informatie over een woning, zoals bouwjaar, bouwtechnische gegevens, energieprestaties, keuringsverslagen, eventuele stedenbouwkundige informatie en nu ook informatie over de aanwezigheid van asbest. De woningpas is in het leven geroepen om eigenaars en kopers van een woning te voorzien van transparante en betrouwbare informatie over hun woning, waardoor ze beter geïnformeerde beslissingen kunnen nemen.
De woningpas is beschikbaar voor alle woningen in Vlaanderen en wordt automatisch aangemaakt voor elke nieuwe woning die wordt gebouwd. Voor bestaande woningen kan de woningeigenaar de woningpas opvragen via de website Mijn Woningpas.
Voordelen van de woningpas
Naast informatie over de aanwezigheid van asbest, helpt de woningpas ook bij het verbeteren van de energieprestaties van de woning. Zo kan de woningeigenaar advies krijgen over energiebesparende maatregelen en informatie over mogelijke premies en subsidies. De woningpas is een initiatief van de Vlaamse overheid en is gratis beschikbaar voor alle eigenaars en kopers van een woning in Vlaanderen.
https://woningpas.vlaanderen.be/
Veelgestelde vragen
https://ovam.vlaanderen.be/veelgestelde-vragen-over-het-asbestattest
1. Waarom heb ik een asbestattest nodig bij de verkoop van mijn woning?
Een asbestattest informeert zowel eigenaren als potentiële kopers over de aanwezigheid van asbesthoudende materialen in een gebouw. Dit is cruciaal omdat blootstelling aan asbestvezels, bijvoorbeeld tijdens renovatiewerken, ernstige gezondheidsrisico’s met zich mee kan brengen.
2. Hoe kan ik een asbestattest verkrijgen?
Een asbestattest wordt verkregen na een inventarisatie van het gebouw door een gecertificeerde asbestdeskundige. Dit onderzoek is meestal niet-destructief en richt zich op het identificeren van risicovolle materialen zonder grote schade aan te richten. De bevindingen worden opgenomen in een asbestinventarisatiedatabank, waarna de deskundige het asbestattest kan aanvragen en aan jou kan overhandigen.
3. Waar kan ik een gecertificeerde asbestdeskundige vinden?
Je moet contact opnemen met een gecertificeerde asbestdeskundige inventarisatie (ADI). Alleen gecertificeerde deskundigen mogen de inventarisatie uitvoeren. Op de website van OVAM vind je een lijst van gecertificeerde deskundigen. Na hun onderzoek ontvang je een kopie van het asbestattest, dat ook beschikbaar is via de Woningpas.
4. Is een asbestattest alleen nodig bij verkoop van een woning?
Nee, een asbestattest is vereist bij elke eigendomsoverdracht naar een nieuwe eigenaar of wanneer een zakelijk recht wordt overgedragen. Als er geen nieuwe eigenaar bij betrokken is, is een asbestattest niet nodig. Bijvoorbeeld, een asbestattest is vereist bij de verkoop of schenking van een gebouw, maar niet als een mede-eigenaar zijn aandelen aan een andere mede-eigenaar verkoopt.
5. Wat kost een asbestattest?
De kosten voor een asbestattest variëren en worden bepaald door de asbestdeskundige. Factoren zoals de grootte en complexiteit van het gebouw, de ouderdom en renovatiestatus, en het aantal benodigde monsters en labo-analyses beïnvloeden de prijs. Daarnaast vraagt OVAM een retributie van 50 euro voor de aflevering van het asbestattest, die via de asbestdeskundige aan jou wordt doorberekend.