Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij (OVAM)

Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij (OVAM)

Over OVAM

De Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij (OVAM) is een intern verzelfstandigd agentschap (IVA) met rechtspersoonlijkheid. OVAM is belast met de bescherming van mens en milieu tegen de schadelijke gevolgen van de productie, het gebruik en het beheer van afvalstoffen en materialen. Daarnaast waarborgt OVAM de behoefte aan een goede bodemkwaliteit en zet het aan tot duurzaam gebruik van materialen om uitputting van hulpbronnen te voorkomen.

Missie

• Bescherming van mens en milieu: OVAM beschermt tegen schadelijke gevolgen van afvalstoffen en materialen.
• Bodemkwaliteit: Waarborgen van een goede bodemkwaliteit.
• Duurzaam gebruik: Aanzetten tot preventie en hergebruik van materialen.
• Kringloopeconomie: Lokale invulling van de behoefte aan grondstoffen door kringloopeconomie uit te bouwen.
• Bodemsanering: Saneren van zowel historische als nieuwe bodemverontreiniging.
• Saneringsmaatregelen: Ontwikkelen van instrumenten voor vrijwillige saneringen.
• Preventie van bodemverontreiniging: Maatregelen treffen om nieuwe verontreiniging te voorkomen.
• Brownfieldontwikkeling: Stimuleren van de ontwikkeling van brownfields.

De belangrijkste activiteiten en resultaten van OVAM vindt u in het jaarlijkse OVAM Activiteitenoverzicht.

Oprichting

De Openbare Afvalstoffenmaatschappij voor het Vlaamse Gewest (OVAM) werd opgericht bij decreet van 2 juli 1981 en ging van start op 1 oktober 1981. Bij decreet van 7 mei 2004 werd OVAM omgevormd tot een intern verzelfstandigd agentschap met rechtspersoonlijkheid en werd de naam gewijzigd in Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij (OVAM). Dit decreet is in werking getreden op 1 april 2006.

1. **Decreet van 5 april 1995** houdende algemene bepalingen inzake milieubeleid (in het bijzonder titel X, hoofdstuk III) (B.S. 03.06.1995), gewijzigd door verscheidene decreten. 

2. **Decreet van 7 mei 2004** tot wijziging van het decreet van 5 april 1995 houdende algemene bepalingen inzake milieubeleid, tot aanvulling ervan met een titel Agentschappen en tot wijziging van diverse andere wetten en decreten (B.S. 11.06.2004). 

3. **Besluit van de Vlaamse Regering van 24 april 2015** houdende de overdracht van twee statutaire personeelsleden van de Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij aan het Departement Leefmilieu, Natuur en Energie (B.S. 08.06.2015). 

4. **Decreet van 23 december 2016** tot overname van de personeelsleden van de vzw plan C door de openbare Vlaamse afvalstoffenmaatschappij (B.S. 28.12.2016).

Rechtspositieregeling

Personeelsregelgeving

Het personeel van OVAM valt onder het Vlaams personeelsstatuut van 13 januari 2006 en het instellingsspecifieke besluit van OVAM van 23 mei 2014.

https://codex.vlaanderen.be/Zoeken/Document.aspx?DID=1004335&param=inhoud

https://codex.vlaanderen.be/Zoeken/Document.aspx?DID=1015039&param=inhoud

https://codex.vlaanderen.be/Zoeken/Document.aspx?DID=1024536&param=inhoud&ref=search

Sociale zekerheid

Volgens artikel 1 van het Besluit van de Vlaamse Regering van 12 januari 2007 is OVAM gemachtigd deel te nemen aan de pensioenregeling die is ingesteld bij de wet van 28 april 1958 betreffende het pensioen van het personeel van bepaalde organismen van openbaar nut en hun rechthebbenden.

Daarnaast is bij Koninklijk Besluit van 6 maart 2008 deze pensioenregeling officieel van toepassing verklaard op het personeel van OVAM.

Syndicaal statuut

De OVAM is onderworpen aan de wet van 19 december 1974 tot regeling van de betrekkingen tussen de overheid en de vakbonden van haar personeel. De OVAM valt onder het toepassingsgebied van het Sectorcomité XVIII en van het sectoraal akkoord.

Naar een asbestveilig Vlaanderen

Met een actief asbestafbouwbeleid streven we naar een asbestveilig Vlaanderen in 2040.

Nieuwe inzichten: Aanwezigheid = Risico

Recent onderzoek toont aan dat de aanwezigheid van hechtgebonden of niet-hechtgebonden asbest in een gebouw een gevaar kan vormen voor het leefmilieu. Het bindmiddel (zoals cement) dat de schadelijke asbestvezels insluit, verzwakt door veroudering en verwering. Hierdoor komen de asbestvezels bloot te liggen en kunnen ze in de omgeving terechtkomen. Hoe slechter de toestand van een asbesttoepassing, hoe moeilijker het wordt om ze veilig te beheren en te ontmantelen. Bovendien stijgen de maatschappelijke kosten steeds meer, bijvoorbeeld op het gebied van gezondheid of voor de bouw- en recyclagesector.

Asbest massaal aanwezig in Vlaanderen

Tot het verbod op het gebruik van asbest in 1998 en 2001 in België, werd de stof jarenlang verwerkt in meer dan 3500 uiteenlopende toepassingen. In Vlaanderen bevatten gebouwen en infrastructuur ouder dan 2001 naar schatting 2,3 miljoen ton aan asbesthoudende toepassingen, goed voor:

• Ruim 2,8 miljoen woningen;
• 354.000 niet-residentiële gebouwen;
• 40.000 kilometer aan nutsleidingen.

De kans is dus zeer groot dat u in Vlaanderen asbest aantreft in een woning, appartement of school. In 70 tot 90 procent van de gevallen loopt u het risico op asbest te stuiten, tenzij er een totaalrenovatie heeft plaatsgevonden.

Het Actieplan Asbestafbouw – Asbestveilig Vlaanderen 2040

Daarom keurde de Vlaamse regering in 2018 het Actieplan Asbestafbouw goed, dat ervoor moet zorgen dat Vlaanderen tegen 2040 asbestveilig is. Het plan is opgebouwd rond twee pijlers: asbestinventarisatie en asbestverwijdering. Het bevat verschillende maatregelen om risicovolle asbesttoepassingen versneld uit onze gebouwen te verwijderen.

Enkel asbesttoepassingen in goede staat mogen nog aanwezig zijn in onze leefomgeving. Al het risicovolle asbest moet op een veilige manier weggenomen en opgeborgen worden. Asbesthoudende materialen zijn een risico als ze door beschadiging, veroudering of verwering schadelijke asbestvezels afgeven in de omgeving. Ook wanneer er een kans bestaat dat een asbesttoepassing asbestvezels afgeeft, wordt ze als risicovol beschouwd.

Asbestveilig versus asbestvrij

De keuze om naar een asbestveilig Vlaanderen te gaan is een weloverwogen keuze. Na een maatschappelijke kosten-batenstudie is er een afweging gemaakt tussen “niets doen” en “toewerken naar een ‘asbestvrij’ Vlaanderen”.

Het doel ‘asbestvrij Vlaanderen’ is eigenlijk onhaalbaar. Onder wegen en gebouwen zit ook asbest; daarnaast zijn er 40.000 km aan ondergrondse nutsleidingen (riolering en drinkwater) in asbestbuizen. In een asbestvrij Vlaanderen zouden al die ondergrondse asbesttoepassingen verwijderd moeten worden. Dit zou betekenen dat gebouwen gesloopt en vloerplaten uitgebroken moeten worden, en alle leidingen vervangen moeten worden. Vlaanderen zou helemaal open liggen met enorme mobiliteitshinder tot gevolg. Daarom is gekozen om naar een ‘asbestveilig’ Vlaanderen te gaan tegen 2040. Dit betekent nog steeds dat 90% van het totale asbestpassief in Vlaanderen zal moeten verwijderd worden.

Integratie van asbestbeleid in andere beleidsdomeinen

De Vlaamse Regering streeft ernaar onze leefomgeving uiterlijk tegen 2040 asbestveilig te maken. Deze doelstelling staat niet op zichzelf, maar maakt deel uit van een breder beleid, zoals op het vlak van:

• Klimaat: De verwijdering van risicovolle asbesttoepassingen in daken, gevels of rondom stookinstallaties triggert een energiezuinige vernieuwing met extra dak- of gevelisolatie, een nieuwe verwarmingsinstallatie of de mogelijkheid voor het plaatsen van zonnepanelen (verboden op asbestdaken).
• Circulaire bouw: Gevaarlijke stoffen zoals asbest verwijderen is essentieel om sloopmaterialen terug in de kringloop te brengen en zo duurzame, circulaire gebouwen en renovaties mogelijk te maken.
• Ruimtelijke ordening: Dankzij de sloop van oude, asbesthoudende gebouwen in buitengebieden ontstaat er nieuwe ruimte.
• Wonen: Asbestveilig wonen is een onmisbaar onderdeel van de basiswoonkwaliteit.